"Ekologiyani o‘ylang, Yashil harakat qiling" shioridan ilhomlanib, Yutong to‘liq sanoat zanjirini qamrab olgan barqaror rivojlanish tizimini yaratdi. 

Yutong bizni 2024-yilda uzoq muddatli ijtimoiy tashabbus — Net Zero Forest loyihasini amalga oshirishga undadi. Global Team Zero hamkorlarini birlashtirgan holda, ushbu loyiha o‘rmonzorlashtirish orqali jahon ekologik muhitini yaxshilash va global karbon neytrallikka erishishga hissa qo‘shishni maqsad qiladi. Ushbu tashabbusning markazida bizning kuchli ommaviy shiorimiz turadi: “Bir avtobus — bir daraxt”. Bu bizning har bir sotilgan avtobus uchun bir daraxt ekishga bo‘lgan aniq majburiyatimizni ifodalaydi.      

Nega Yutong “Net Zero Forest”ni ishga tushirmoqda? 

1. Global karbon neytrallik siyosatidagi tendensiyalar

 Global iqlim o‘zgarishi butun insoniyat uchun umumiy qiyinchilik bo‘lib, xalqaro hamjamiyatni past uglerodli o‘zgarishlarni siyosiy muvofiqlashtirish orqali tezlashtirishga undamoqda.

2015-yilda Parij kelishuvi [1] rasmiy imzolandi, uning asosiy maqsadi global o‘rtacha haroratning ko‘tarilishini (sanoatgacha bo‘lgan darajaga nisbatan 2°C dan kam) bo‘lishini ta’minlashdir. Ushbu maqsadlarga erishish uchun 2030-yilgacha global issiqxona gazlari chiqindilarini yarmiga qisqartirish va 2050[2]-yillarga borib to‘liq nol darajadagi chiqindilar (ya’ni, karbon neytrallik)ga erishish muhimdir. Hozirda dunyo bo‘ylab 120 dan ortiq davlat va hudud karbon neytrallik maqsadlarini belgilagan, ularning aksariyati 2050-yilgacha bunga erishishni rejalashtirmoqda. Masalan, Fransiya, Buyuk Britaniya va Shvetsiya kabi davlatlar karbon neytrallik maqsadlarini qonun darajasida mustahkamlashgan.

2. Yer degradatsiyasi va cho‘llanish holati 

21-asrda yer degradatsiyasi dunyo yer maydonining 40% ini va 3,2 milliard kishini qamrab olgan, kengayib borayotgan cho‘llanish barqaror rivojlanish va inson xavfsizligiga tahdid solmoqda. Bu jarayon biologik xilma-xillikning yo‘qolishiga olib keladi, turlar tabiiy sur’atlardan ancha tez yo‘qolib, ekotizimlar barqarorligini izdan chiqaradi. 

3. Korporativ mas’uliyat 

Ma’lumotlarga[3] ko‘ra, transport sohasi global yillik issiqxona gazlari chiqindilarining 23% ini tashkil etadi, uning 72% i esa quruqlikdagi transport hissasiga to‘g‘ri keladi. Bu esa global iqlim o‘zgarishi muammolarini hal etishda transport sohasiga katta dekarbonizatsiya bosimini yuklaydi.
Yangi energiya avtobuslari sanoatida yetakchi bo‘lgan Yutong, barqaror ijtimoiy tashabbuslar orqali yashil majburiyatini bajaradi — yangi energiya avtobuslarini targ‘ib qilish orqali karbon chiqindilarini keskin kamaytiradi. 2021-yilda Buyuk Britaniyada bo‘lib o‘tgan COP26 sammitida nol chiqindili avtobus yechimlarini taqdim etdi, 2024-yilda Avstraliyada o‘tkazilgan Yashil sayohat haftaligida past uglerodli qatnovga ommaviy qiziqishni rag‘batlantirdi va o‘n yillik “Net Zero Forest” tashabbusini yo‘lga qo‘yib, yashil ittifoqni shakllantirdi hamda jamoatchilikni jalb qildi.    

Yutong “Net Zero Forest”ning yashil amaliyoti 

1. Yutong “Net Zero Forest” tashabbusining amalga oshirishdagi yutuqlari

 Bizning Yutong “Net Zero Forest” tashabbusimiz sezilarli natijalarga erishdi va keng qamrovli rivojlanish rejalari ishlab chiqildi. 

2024-yilda Yutong Xitoy, Buyuk Britaniya va Chili kabi bir nechta davlatlarda faol daraxt ekish tashabbuslarini amalga oshirib, jami 36 700 ta daraxt ekishga muvaffaq bo‘ldi. Yangi ekilgan daraxtlar mahalliy ekologik muhitni yaxshilabgina qolmay, mahalliy aholiga ish o‘rinlarini yaratdi va hududiy iqtisodiy o‘sishni tezlashtirdi.

2. Amalga oshirilgan hududlar

● Buyuk Britaniya 

Buyuk Britaniya ekologik tartibga solishda yetakchi bo‘lib, shaharni ko‘kalamzorlashtirish va karbon neytrallik bo‘yicha aniq talablarni belgilab qo‘ygan. Masalan, Atrof-muhit to‘g‘risidagi qonun [4] 2030-yilgacha shahar yashil hududlarini 10% ga oshirishni talab qiladi. Ko‘plab Britaniya shaharlari cheklangan yashil hududlar va shahar “issiqlik orollari” fenomeni kabi qiyinchiliklar bilan yuzlashmoqda. Yutong mahalliy hamkorlar bilan hamkorlik qilib, yangi energiya avtobuslarini ilgari suradi va shahar parklarini hamda yashil hududlarini rivojlantirishda ishtirok etadi, bu esa aholisi zich joylashgan hududlarda karbon neytrallik maqsadlarini qo‘llab-quvvatlash uchun shahar karbon yutuvchi tarmog‘ini mustahkamlaydi. Buyuk Britaniyada 4 500 ta daraxt ekildi, ular 22 xil turga mansub bo‘lib, vaqt o‘tishi bilan 3 042 tonna CO₂e ni o‘zlashtirishi kutilmoqda.           

● Chili

Yuqori o‘rmon qoplamasiga ega bo‘lishiga qaramay, Chili iqlim o‘zgarishi tufayli ba’zi hududlarda ekologik degradatsiya bilan kurashmoqda. Chili hukumati issiqxona gazlari chiqindilarini kamaytirishga qaratilgan turli choralarni qabul qilgan. O‘tgan yili Yutong Chili hududida 700 ta daraxt ekib, o‘rmon ekotizimlarini tiklash, biologik xilma-xillikni saqlash va tabiiy karbon zaxiralarini himoya qilishga hissa qo‘shdi.

● Minqin, Xitoy

Gansu viloyatidagi Minqin shahri Loess platosi, Tibet platosi va Ichki Mo‘g‘uliston platosi kesishgan joyda joylashgan bo‘lib, yer degradatsiyasi inqirozining yorqin namunasi hisoblanadi. Hududning 60% dan ortig‘i qurg‘oqchil yoki yarim qurg‘oqchil bo‘lib, cho‘llangan yer maydoni 120 700 kvadrat kilometrni tashkil etadi. Tez-tez uchraydigan qum bo‘ronlari nafaqat mahalliy ekologik xavfsizlikka tahdid soladi, balki atmosfera aylanishi orqali Xitoyning shimoliy va sharqiy hududlariga ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi. 

Shimoliy-g‘arbiy mintaqada qurg‘oqchilik va cho‘llanishga samarali qarshi kurashish uchun daraxt ekish, qumli tuproqni mustahkamlash va ekologik to‘siqlar yaratish asosiy choralardan hisoblanadi. 2024-yilda biz Gansu hududida 31 500 ta daraxt ekishga muvaffaq bo‘ldik va bu sonni 2025-yilda 35 000 taga yetkazishni rejalashtiryapmiz. Ushbu daraxtlar asta-sekin yashil shamol to‘sig‘ini hosil qilib, Badain Jaran cho‘lining janubga kengayishini to‘xtatishda muhim rol o‘ynaydi.  

3. Loyihadagi Daraxt Turlari 

“Net Zero Forest” tashabbusida biz har bir hududning ekologik sharoitiga mos turli daraxt turlarini strategik ravishda tanlaymiz. Masalan, Gansu hududining qurg‘oqchil joylarida biz faqat cho‘l sharoitida yashashga chidamli saxaul daraxtlarini (Haloxylon ammodendron) ekamiz. Jarayon bug‘doy yoki guruch somonidan to‘qilgan somon panjaralarini (qumli yerga yotqizish) orqali barqaror asos yaratishni o‘z ichiga oladi; so‘ngra saxaul ko‘chatlari ekilib, qum bilan mahkamlanadi.     

(1) Ekologik Roli 

● Tuproqni tiklash: Ularning keng ildiz tizimi tuproq tuzilishini yaxshilaydi, unumdorlik va havo o‘tkazuvchanligini oshiradi hamda boshqa o‘simliklarning o‘sishiga sharoit yaratadi.

● Qumni barqarorlashtirish: Zich shox-shabbalar va chuqur ildizlar shamol bilan uchadigan qumni ushlab, mustahkamlaydi, havo changini 60% gacha kamaytiradi va havo sifatini yaxshilaydi. 

● Mikroiqlimni tartibga solish: Transpiratsiya jarayoni orqali saxaul daraxtlari mahalliy namlikni oshiradi va shamol tezligini pasaytiradi, cho‘llangan hududlardagi jamoalar uchun yashash sharoitlarini yaxshilaydi. 

(2) Ijtimoiy ta’sir

● Ekologik ongni oshirish: Mahalliylashtirilgan daraxt ekish usullarini targ‘ib qilish orqali loyiha mahalliy aholining ekologik muhofazaga bo‘lgan tushunchasi va ishtirokini oshiradi, shu orqali ularning ekologik ongini yuksaltiradi.

● Iqtisodiy rivojlanishni qo‘llab-quvvatlash: Loyihaning amalga oshirilishi mahalliy aholiga daraxt ekish, parvarishlash va boshqarish kabi ishlarda bandlik imkoniyatlarini taqdim etadi. Bu mahalliy aholining daromad darajasini oshirishga va hududiy iqtisodiy o‘sishni tezlashtirishga yordam beradi. 

Xulosa Yutong 

avtobusi doimo “energiyaning samaradorligini birinchi o‘ringa qo‘yish, past uglerod, yashil rivojlanish va barqaror faoliyatni ta’minlash” tamoyiliga amal qilib, yashil va past uglerodli zavodlarni quradi. Biz o‘zimizning o‘n yillik majburiyatimizga sodiq qolgan holda, ushbu dasturni 2025-yilda Buyuk Britaniya, Meksika va boshqa hududlarga kengaytirib, butun dunyo bo‘ylab millionlab daraxt ekishni, o‘rmon qoplamasini ko‘paytirishni va global karbon neytrallik maqsadlariga erishishni davom ettiramiz. 

Manbalar

[1] https://unfccc.int/process-and-meetings/the-paris-agreement
[2] https://www.un.org/en/climatechange/net-zero-coalition
[3] https://news.un.org/zh/story/2024/02/1126947
[4] https://www.gov.uk/government/news/new-legally-binding-environment-targets-set-out